Milli Eğitim Bakanlığı’nın usul ve esaslara uygun olarak duyurduğu Vakti Kuşanmak etkinlikleri okullarda uygulanmaya başlandı. Eğitim kurumlarındaki İHL meslek dersleri, din kültürü ve ahlak bilgisi dersi ile din ahlak ve değerler alanındaki seçmeli derslerin öğretimini desteklemek amacıyla hazırlanan vakti kuşanmak etkinliklerinin oldukça geniş bir uygulama alanı var. Bu yazıda okullarda uygulayabileceğiniz 37 etkinlik örneği verilmiştir.
- Vakti Kuşanmak Çalışma Grubu, gönüllü öğretmen ve öğrencilerle periyodik olarak namazla ilgili kitap, ayet, hadis ve veciz sözleri okuyup müzakere eder.
- Namazla ilgili ayet ve hadislerden ilham alınarak namaz konusuna yönelik bakışı zenginleştirecek, namazın fert, aile ve toplum açısından taşıdığı anlam, insan sağlığı açısından kazandırdığı faydalar ve birlik beraberliğe yönelik katkıları bağlamında kitap, makale, rapor ve dijital içerikler derlenerek okunur, incelenir ve müzakere edilir.
- Okul kütüphanelerinde namaz bilincine yönelik kitapların yer aldığı bir bölüm oluşturulur.
- Oku-yorum projesi kapsamında namaz bilinci ile ilgili kitaplara yer verilir.
- Okul mescidinde veya uygun mekânlarda, abdest alınması ve tadil-i erkan üzere namazın ikame edilmesi anlatılır.
- Gönüllülük esasına dayalı olarak okul mescidi buluşmaları gerçekleştirilir. Öğrenci velileri veya öğretmenlerden gönüllü olanların ikram ve hediyeleri bu buluşmalarda sunulur.
- Gönüllü rehber öğretmenin danışmanlığında öğrenciler tarafından hazırlanan ya da derlenen namaz konulu sunum, röportaj, kısa video vb. çalışmalar “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” kapsamında diğer öğrencilerle paylaşılır.
- Namazla ilgili dikkat çekici, teşvik edici, pedagojik anlamı olan fotoğraflardan oluşan “Her Yerde Namaz” sergisi düzenlenir.
- Namazla ilgili eserlerin yer aldığı tiyatro oyunları senaryolaştırılarak sahnelenir. Okul, ilçe ve ilde bu kapsamda tiyatro yarışmaları düzenlenir. İlde dereceye giren tiyatro ekibi, oyunlarını okul, ilçe ve il kapsamında sahneleyebilir.
- “Niçin namaz kılıyorum?”, “İnsanı Rabbiyle buluşturan namaz”, “Namazın
kazandırdıkları”, “Namazda varım”, “Namazla varım”, “Vakti kuşanıyorum”,
“Namazım yükselişim” konulu kompozisyon yarışmaları ve söyleşiler gerçekleştirilebilir. - Namazın manevi ikliminden etkilenerek İslam’ı seçmiş insanların hayat ölçüleri, namazla varoluşları öğrencilere anlatılır ya da izletilir.
- “Namaz arkadaşım” ifadesiyle gönüllü öğrenciler eşleştirilir.
- Namazla ilgili ayet, hadis, kitap, dergi, makale ve veciz sözlerden ilham alınarak aşağıdaki çalışmalar yapılabilir, çalışmaların uygun ortamlarda yayımlanması veya sergilenmesi sağlanır:
- Tiyatro, drama, kısa film, skeç, animasyon ve belgesel gibi sahne çalışmaları
- Dergi, bülten, gazete, dijital materyaller, afiş, broşür, slogan, takvim, pul,
kartpostal gibi görünürlük çalışmaları - Hikâye, öykü, kompozisyon, senaryo metni ve makale yazma gibi edebî çalışmalar
- Hat, ebru, kaligrafi, tezhip, resfebe gibi geleneksel görsel çalışmalar
- Resim, fotoğraf, karikatür ve kum sanatı gibi görsel çalışmalar
- Albüm, soru kartları, bulmaca, yap-boz hazırlama gibi atölye çalışmaları
- Öğrencilerin namazla ilgili ayet ve hadisleri öğrenmeleri ve müzakere ettikleri eserlerden anladıklarını ifade etmeleri istenir. Bu kapsamda boşluk doldurma, çoktan seçmeli, doğru-yanlış, eşleştirme ve yorumlama gibi bilgi ölçme ve değerlendirme tekniklerinin uygulandığı ödüllü bilgi yarışmaları düzenlenir.
- Yerel ve ulusal düzeyde tanınmış ve namazla ilgili çalışmaları olan şair, yazar, akademisyen, araştırmacı, fikir adamı, sanatçı, uzman, eğitimci vb. kişilerle öğrencilerin buluşturulduğu söyleşiler gerçekleştirilir. Öğrencilerin ilgisini çekebilecek farklı yaş ve meslek gruplarından kişiler söyleşilere davet edilir.
- Öğrencilere namaz konusunda tutum ve alışkanlık kazandırmak amacıyla “40 Gün Vakti Kuşanmak” programları düzenlenebilir. Programın devamında başarılı öğrenciler; rozet, belge ve hediyelerle ödüllendirilir. Namaz alışkanlığı kazanan öğrencilerle il içi ve dışı geziler düzenlenir.
- “Namaz Hatıraları” konulu kişisel tecrübe ve anıların paylaşıldığı sanatsal ve edebî etkinlikler düzenlenir.
- Gezi, piknik, iftar, sinema gibi okul dışı faaliyetlere denk gelen namaz vakitleri öğrencilerde namaz alışkanlığı ve bilinci oluşturmak amacıyla değerlendirilir.
- Ülkemizin ve gönül coğrafyamızın dinî, millî ve kültürel mirasına katkıda bulunan; eğitim, kültür, sanat, bilim alanında öne çıkmış önder şahsiyetlerin namazla ilgili veciz sözlerinin derlenmesi ve sergilenmesi sağlanır.
- Medeniyetimizin beşiği olan ülkeler ile kadim şehirlerde bulunan tarihî ve özgün mimariye sahip mukaddes mabet ve mekânları, ayrıntılı olarak tanıtmak ve farkındalık oluşturmak amacıyla çeşitli konferans, gezi, inceleme ve sunum çalışmaları yapılır.
- Namazla ilgili musiki eserleri, şiirler vb. çalışmalar derlenir. Bu kapsamda şiir ve musiki dinletileri gerçekleştirilir.
- Namaz konusunda; panel, açık oturum, forum, konferans, söyleşi gibi öğrenci oturumları gerçekleştirilir. Öğrencilerin bireysel veya grup hâlinde sunum yapmaları sağlanır.
- Öğrenci velilerine yönelik “Çocuklarımıza namazı ve duayı nasıl sevdirebiliriz?” seminerleri verilir.
- Diyanet İşleri Başkanlığının “Cuma Geceleri Ailece Camide Buluşuyoruz” projesi kapsamında perşembe akşamları yatsı namazı öncesinde, mahalle camilerinde düzenlenen namaz, dua ve sohbet programlarına öğrenci ve ailelerin katılımları teşvik edilir.
- Belirlenecek merkezî ve tarihî bir camide “Namazı birlikte kılma” etkinliği yapılır.
- Miraç gecesinin yer aldığı hafta içinde, namaz ve namazın miraç ile ilişkisi üzerine farkındalık oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılır.
- Öğretmen, öğrenci ve velileri cami kubbesi altında bir araya getiren kandil
programları yapılır. - Okulda “Namaz Panosu” oluşturulur. Panoda namazla ilgili ayetler, hadisler, veciz sözler, şiirler, kısa öyküler, görseller paylaşılabilir, pano çalışma grubu tarafından periyodik aralıklarla yenilenir.
- Namaz vakitlerinin idrak edilmesi amacıyla ezan konusunda ilgi ve yeteneği olan öğrencilerin katılımı ile ezan okunması sağlanır.
- Belirlenen bir vakit namazının, okul mescidinde cemaatle kılınması teşvik edilir, bu konuda her sınıftan seçilecek gönüllü öğrenciler görev alır.
- Faaliyetler kapsamında okul mescidinde ya da okula yakın bir camide planlı ve düzenli bir şekilde cuma namazı kılınması sağlanır.
- Bayram namazlarında öğrenci ve velilerin katılımıyla kahvaltı ve bayramlaşma etkinliği düzenlenir.
- Faaliyetleri gerçekleştirmek üzere “Millî Eğitim Bakanlığı Kurum Açma, Kapatma ve Ad Verme Yönetmeliği”ne uygun olarak doğal aydınlatmalı uygun mekânlarda kız ve erkek öğrenciler için ayrı mescitler hazırlanır.
- Mescit olarak belirlenen mekânların okulun kolay erişilebilir merkezî bir bölümünde olmasına dikkat edilir. Fiziki koşulları namaz ibadetinin ruhuna uygun, öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde düzenlenir.
- Mescitlerin içinde ya da yakınında abdest almaya uygun, hijyen ve mahremiyet koşulları sağlanmış şadırvan ve abdesthaneler oluşturulur.
- Okul mescitlerinde ve kolay ulaşılabilecek ortamlarda namaz kitaplığı oluşturularak öğrencilerin istifadesine sunulur.
- “Vakti Kuşananlar” ismiyle pano oluşturularak okuldaki çalışma grubunda aktif görev alan gönüllü öğrenciler ile çalışmalara düzenli katılım gösterenlere burada yer verilmesi sağlanır. Öğrencileri teşvik edici, ödüllendirici içerikler oluşturulabilir.