
✅ Yüksek Lisans Araştırma Yöntemleri 3. hafta ders notları
Araştırma Nedir?
Karasar’a (2002) göre araştırma, sorunlara güvenilir çözümler aramak amacıyla planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, yorumlanarak değerlendirilmesi ve rapor edilmesi sürecidir.
Araştırmaların Sınıflandırılması
Yapılan çalışmalar veya araştırmalar belli sınıflar dahilinde ayrıntılı şekilde ayrıntılı olarak açıklanabilir. Bir çalışma sadece bu sınıflardan birine ait olmayabilir; birkaçından faydalanabilir.
- Temel alınan felsefe
- Nicel
- Tarama araştırmaları
- Korelasyonel araştırmalar
- Nedensel-karşılaştırma araştırmaları
- Deneysel araştırmalar
- Nitel
- Etnografik araştırmalar
- Tarihi araştırmalar
- Eylem araştırmaları
- Olgubilim çalışmaları
- Durum çalışmaları
- Nicel
- Veri toplama tekniği
- Görgül; ampirik, gözleme dayalı)
- Belgesel; döküman
- Verinin özelliği
- Birincil
- İkincil; okuma yazma verileri için sınav sonuçlarına bakmak gibi.
- Veri toplama zamanı
- Anlık; belli bir zamanda o an için toplanan veri.
- Kesitsel; farklı zamanları birer kesit olarak ele alınan.
- Boylamsal; farklı zamanlarda birden fazla kez.
- Gözlem birimi denek (katılımcı) sayısı
- Tek denekli
- Çok denekli
- Faktör (bağımsız değişken) sayısı
- Tek faktörlü; cinsiyetin başarı üzerine etkisi.
- Çok faktörlü; cinsiyetin, annenin, babanın ve gelire göre başarı.
- Deneme, ölçme koşulları
- Gruplar arası
- Gruplar içi
- Karışık
- Düzeyine göre
- Betimsel
- İlişkisel
- Müdahale
- Amaç
- Temel
- Uygulamalı
Araştırma Süreci
Literatür Taraması
- Problemi tanımlama
- Soruları / hipotezleri belirleme
- Araştırma deseni oluşturma
- Örnekleri seçme
- Araçları belirleme
- Analiz yöntemini belirleme
- Verileri toplama
- Verileri analiz etme
- Raporlaştırma
Etik
Bir meslek veya işle ilgili olarka süreçte yer alan kişilerin uymaları gereken kurallardır.
Felsefe: İyi nedir?, İdeal davranış nedir? Toplum: Neleri yapmalı?, Nelerden kaçınmalı? Meslek: Uyulması gereken kurallar, alana özgü istenen davranışlar
Bilimde Etik Davranış
- Dürüstlük
- Dikkat
- Açıklık
- Özgürlük
- Eğitim Sorumluluğu
- Toplumsal Sorumluluk
- Yasallık
- Karşılıklı saygı
- Verimlilik
- Deneklere saygı
Bilimde Etik Dışı Davranış
- Disiplinsiz araştırma
- Yinelenen yayın
- Sahtecilik, saptırma ve aldatma
- Uydurmacılık
- Aşırmacılık
Bilimde Etik Kapsamındaki Zorunlu Davranışlar
- Kanıtların dikkatli bir biçimde toplanması
- Başkalarının fikir ve eserlerinin dikkatli bir biçimde kullanılması
- Tamamen kanıtlanmiş bilgilere şüpheli yaklaşım gösterilmesi
- Alternatif açıklamalara açıklık
- Söylemde nezaket ve ikna yolunu kullanma
- Sonuçların erişime açıklığı
- Bireylerin performansını değerlendirirken sadece akademik kriterleri baz alma
- Deneklere özen gösterme ve zarar vermeme
- Politik uygulamalardan kaçınma
- Kişisel değerlendirme ile analiz ve bulguları ayırt etme
- Akademik yardıma açık olma
- Akademik etiği bilimsel araştırmalar dışına da taşıma
Bilimde Etik Dışı Davranışların Nedenleri
Eğitim: Araştırmacı nasıl araştırma yapacağını bilmiyor.
Duygu: ‘Yan odadaki doçent oldu. Benim de hemen olmam lazım.’ Hırs. Acele ediyor.
Sayı: Niceliksel üstünlük sağlamak, benim 25 tane makalem var demek için…
Para: Teşvik için puan biriktirme, kendi adını zorla yazdırma, arkadaşının adını yazma gibi işlemler.
Bilim Etiği
- Araştırma Etiği
Bilimsel bir araştırmanın planlanması ve yürütülmesi süreci
- Yayın Etiği
Bilimsel araştırma sonuçlarının yayına dönüştürülmesi. İntihale dikkat etme.
Bizim temel olarak bilim etiğinde bir insanda sahip olmasını istediğimiz üç şey vardır:
- Özeleştiri ve dürüstlük
- Meslekî standart
- Katkı hakkı
= Bilim insanı
Yorum yap