Hz. Peygamber Döneminde Tefsir

Konevi adlı kişinin Pexels’daki fotoğrafı

Hz. Muhammed (s.a.v.) döneminde tefsir nasıldı?

Resulullah’a gelen vahiyler çoğu zaman ashabı tarafından anlaşıldığından dolayı açıklamaya gereksinim duyulmazdı. Bu gibi durumlarda inen ayetlerin tebliğ edilmesi yeterliydi. Ancak bu durumun tersi meydana geldiği zamanlarda açıklama ihtiyacı hissedilirdi. Hz. Peygamber de ihtiyaç duyulduğu kadar tefsir ederdi.


Peygamber efendimizin yaptığı tefsir bir diğer adıyla Sünnetin Kur’an’ı Tefsiri şu şekillerde yapılmıştır.

Mücmelin Tebyini

Mücmel, ne kastedildiği anlaşılamayacak derecede anlamı kapalı olan ayetlerdir. Bu ayetler Hz. Peygamber tarafından açıklanmıştır. Genellikle yaratılış, kader, ahkam, gayb, kıyamet gibi konuları içeren ayetler anlamı kapalı olup Hz. Peygamber’in açıklamasını gerektirmiştir.

Mübhemin Tafsili

Mübhem, bir topluluk, insan, melek ve cin gibi varlıkların, bir kabilenin ya da bir kelime veya nitelemenin Kur’ân’da açıkça belirtilmeksizin ism-i işaretler, ism-i mevsuller, zamirler, cins isimler, belirsiz zaman zarfları veya belirsiz mekân isimleri yoluyla belirtilmesidir.
Sözlükte gizli ve kapalı olmak anlamına gelir.

Buna benzer kapalı ifadeler de Hz. Peygamber tarafından açıklanmıştır.

Mutlakın Takyidi

Mutlak, herhangi bir kelimenin anlam yönüyle sınırlandırılmış olup olmadığının bilinmemesidir. Mutlakın takyidi denildiği zaman da bu kelimenin belli sınırla çerçevesinde kayıt altına alınarak bir anlam yüklemesi yapılması eylemi anlaşılmalıdır. Takyid

Müşkilin Tavzihi

Müşkil, kendisiyle kastedilen anlamın ancak onu kuşatan belirti ve izler üzerinde incelemede bulunma ve derinlemesine düşünme yoluyla anlaşılabilen lafızlara denir.

Tavzih kelime anlamı itibariyle “açıklama, aydınlatma” anlamlarına gelmektedir.