✍️ Yüksek Lisans Test Geliştirme 3. hafta ders notları
Güvenirlik
Bir ölçme aracının güvenirliği, aracın, ölçmek istediği değişkeni ne derece duyarlıkla ölçtüğünün, ya da ölçme sonuçlarının hatalardan arınık olmasının derecesidir.
Sınavın Güvenirliğini Neler Etkiler?
- Soru sayısı
- Soruların ifadesi
- Soruların güçlük düzeyi
- Sınav ortamı
- Sınav süresi
- Sınavın puanlanma biçimi
Geçerlik
Geçerlik, bir ölçme aracının ölçmek istediği niteliği, başka niteliklerle karışmadan ölçebilme derecesidir. Daha genel anlamda ölçme aracının amacını gerçekleştirebilme düzeyidir.
Geçerlik Türleri
- Kapsam geçerliliği,
- Ölçüte dayalı geçerlik
- Yordama geçerliliği,
- Uyum (benzer ölçekler) geçerliliği,
- Yapı geçerliliği,
Güvenirliği ve Geçerliği Artıran Faktörler
- Ölçüt puanların güvenirliği
- Soru sayısını artırmak (etkili bir yol)
- Soruların dersin konularını yeterince kapsaması
- Soruların açık ve anlaşılır bir biçimde ifade edilmesi
- Sınavın orta güçlükte olması
- Sınav süresinin yeterli olması
- Öğrencilerin sınava güdülenmesi
- Soruların test formu içinde rahat algılanabilir düzende olması
- Sınav ortamının uygun olması
- Puanlamanın objektif olması
Kullanışlılık
Ölçme aracının ekonomik olması, uygulama süresinin kısalığı, ölçmeciden istediği beceriler, hazırlamasının ve uygulamasının kolaylığı, puanlamasının pratikliği gibi etkenler ölçme aracının kullanışlılığını gösterir. Ölçme aracının kullanışlılığı, diğer iki özelliğini artırıcı yönde rol oynar.
Test Geliştirmenin Basamakları
Test Geliştirme: İstendik özelliklerde ölçme aracı hazırlama sürecidir.
- Amacın Belirlenmesi
- Seçilen Konu veya Konuların Hedef ve Davranışları
- Soru Yazımı
- Test Formunun Oluşturulması ve Çoğaltma
- Uygulama Gurubunun Belirlenmesi ve Uygulama (Ön deneme)
- Puanlama
- Ön Deneme Test İstatistiklerinin Hesaplanması
- Madde Analizi
- Madde Seçimi
- Nihai Testin İstatistiklerinin Kestirilmesi/Hesaplanması
- Testin Standartlaştırılması
Kullanış Amaçlarına Göre Sınav Türleri
- Başarı Sınavları
- Yetenek Sınavları
- Sözel Yetenek Testi
- Sayısal Yetenek Testi
- Uzamsal yetenek
- Özel Yetenek Sınavları
- Yarışma Sınavları
- Seçme Sınavları
- Yeterlik Sınavları
- Sınıflama Sınavları
- Tarama Sınavları
Amacın Belirlenmesi
Farklı amaçlar için testler geliştirilir ve kullanılır. Özellikle başarı ölçmeye yönelik olan sınavların iki amaç için hazırlandığı sıkça görülür. Bunlar:
- İzleme Testi (Formatif Test): Öğrenme Eksikliklerinin Belirlenmesi Amacıyla Yapılan Testler
- Düzey Belirleme (Summatif Test): Başarı Düzeyinin Belirlenmesi Amacıyla Yapılan Testler
İzleme Testleri
Amaç: Öğrencinin bir ünitenin bitiminde, bu ünite ile ilgili eksik öğrenmelerinin olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılır. Öğrenciye not vermek amaçlı değildir.
İzleme testinde ünite ile ilgili ne kadar kazanım varsa bu kazanımların tamamı sorularla ölçülmeye çalışılır.
Kazanımlar arasında bir ilişki vardır. Bir kazanım kendisinden önceki bir kazanıma bağlı olarak öğrenci tarafından kazanılabilir/edinilir. Bu durumda öncelikli olan kazanımın kazanılmasında/ediniminde bir sorun varsa, bu kazanıma bağlı olan diğer kazanımların öğrenciler tarafından kazanılması mümkün olmayabilir. Dersin kazanımları arasındaki ilişki sınavı yapan öğretim elemanı tarından sınavdan önce teorik olarak belirlenir. Sınavdan sonra teorik olarak belirlenen ilişkiler öğrenci cevapları kullanılarak deneysel yolla kontrol edilir. Kazanımlar arasındaki ilişkiler aşağıdaki gibi bir harita ile belirlenir. Ünitede 15 kazanım olduğunu kabul edelim.
Sınav bittikten sonra, öğrenci cevaplarından her bir kazanıma ait sorunun doğru cevaplanma yüzdesi alınarak kazanımların kazanılma yüzdeleri bulunur. Bu haritada solda yer alan kazanım numaraları sağdaki kazanımlar için bir ön koşul olduğu kabul edilir. Soldan sağa doğru gittikçe kazanımlara ait sorularda doğru cevaplama oranlarının düşmesi beklenir. Bu haritada kazanımlara ait doğru cevap oranlarının aşağıdaki gibi olduğunu kabul edelim. Kazanımlar arasındaki ilişkilere göre kazanılma oranları aşağıdaki gibi bir haritada gösterilebilir.
Öğretmenin yeni bir üniteye geçmeden önce kazanım haritasındaki erişilemeyen kazanımları telafi edici eğitim faaliyetleri veya etkinlikler yaparak eksik öğrenmeleri tamamlama yoluna gidebilir.
Aşamalılık ilişkisi üniteler arasında da var ise bir önceki ünitedeki eksik öğrenmeler, bir sonraki kazanımları etkileyebilir. Yeni bilgilerin kazanılması zayıflayabilir ya da kazanılamaz hale gelebilir. Bu nedenle izleme testleri öğretimin etkililiğini artırmaya yönelik bir sınavdır.
4 Maddede İzleme Testi Geliştirme
- Her kazanımı ölçen en az iki ya da en fazla üç soru hazırlanır.
- Hazırlanan sorular bir test kitapçığında toplanarak öğrencilere uygulanır.
- Sorulara ilişkin yapılan madde analizleri ile her kazanımı ölçen iki ya da üç sorudan en iyi olanı (hangisinin en iyi olduğu ileriki konularda yer alacaktır) teste alınır ve diğerleri dışarıda bırakılır.
- İyi maddelerden oluşan ve her kazanım için bir tane soru olan test, bu ünite için eksik öğrenmeleri belirlemek amacıyla kullanılabilir.
Düzey Belirleme Testleri
Amaç: Bir dersin iki veya daha çok ünitesinin bitiminde veya dönem sonunda bu üniteler ile ilgili öğrenci başarısını belirlemek amacıyla yapılır. Ölçme sonucundan öğrenciye başarı notu verme amacı vardır.
⚠️ Düzey belirleme testinde üniteler ile ilgili bütün kazanımların ölçülmesine gerek yoktur.
Birden çok ünite ile ilgili öğrenim düzeyleri belirlenmeye çalışıldığından, ölçülmek istenilen kazanım sayısı da zaten çok olur. Böyle olunca her kazanımı ölçen soru ile sınav yapılması, çok sayıda sorunun sınavda sorulmasına neden olur. Bir sınavda öğrencinin kapasitesinin üzerinde soru bulunması test sonuçlarının güvenirliğini olumsuz etkileyebilir.
Hangi kazanımların ölçüleceğinin belirlenmesinde aşağıdaki yol izlenir:
- Sınav kapsamına hangi ünitelerin alınacağına karar verilir. Örneğin; Dersin 1., 2. ve 3. ünitelerini kapsayan bir sınav.
- Bu ünitelerde yer alan bütün kazanımlar listelenir.
- Ders öğretmenleri tarafından kazanımlar arasındaki ilişki haritası çıkartılır.
Hangi kazanımların ölçüleceğinin belirlenmesinde aşağıdaki yol izlenir:
- İlişki haritasında bir ve birden çok kazanım ile ilişkisi olana kritik kazanım denir.
- Kritik kazanımların belirlenmesinde hiçbir kazanım açıkta kalmamalıdır.
- Aşamalar arasında en fazla bir atlama yapılmalı.
- Buna göre kritik kazanımlar belirlenir.
Düzey Geliştirme Testi Nasıl Hazırlanır?
Düzey Belirleme testi geliştirmede izleme testlerinde olduğu gibi kritik kazanımları ölçen en az iki ya da en fazla üç soru hazırlanır. Hazırlanan sorular bir test kitapçığında toplanarak öğrencilere uygulanır. Sorulara ilişkin yapılan madde analizleri ile her kazanımı ölçen iki ya da üç sorudan en iyi olanı teste alınır ve diğerleri dışarıda bırakılır. İyi maddelerden oluşan ve her kritik kazanım için bir tane soru olan test, dersteki öğrenme düzeylerini belirlemek amacıyla kullanılabilir.
Yorum yap