Sözlük anlamı: Seslenmek, gizli ve süratli bildirmek, fısıldamak, emretmek.
Terim anlamı: Yüce Allah’ın insanlara ulaştırılmasını istediği mesajlarını peygamberlerine, alışılmışın dışında gizli ve süratli bir şekilde iletmesidir.
Vahyin Geliş Şekilleri
- Allahʼın mesajları peygamberinin kalbine doğrudan yerleştirmesi.
- Vahyin perde arkasından bildirilmesi.
- Sadık rüya.
- Cebrailʼin aslî suretiyle görünerek vahiy getirmesi.
- Cebrailʼin görünmeden çıngırak sesine benzer bir vahiy getirmesi.
- Cebrailʼin insan şeklinde görünmesi.
Vahiy Esnasında Görülen Haller
- En soğuk günde bile Resullahʼın alnının terlemesi.
- Resulullahʼın üzerine ağırlık çökmesi.
- Resulullahʼın yanında bazen arı uğultusuna benzer bir ses işitilmesi.
- Resullullahʼın sırt üstü yatıp üzerini örttürmesi ve yüzünün kızarması.
- Bunların dışında Rasulullahʼın uykusunun gelmesi, vücudunun kaskatı kesilmesi.
Vahiy ve İlham Arasındaki Farklar
- Vahyin kaynağı belli değildir. İlhamın kaynağı belli değildir.
- Vahiy vasıtalı ilham ise vasıtasız olarak tecelli eder.
- Vahiy son bulmuştur, ilham ise devam etmektedir.
- Vahiy bağlayıcıdır, ihlam ise bağlayıcı değildir.
- Vahiy külli ve umûmî, ilham ise cüzʼî ve husûsîdir.
- Vahyi bilgiler birbiriyle çelişmez ancak ilham bilgileri birbiriyle çelişebilir.
Vahiy Katipleri
Birçok sahabe vahiy katipliği yapmıştır. Mekkeʼde ilk vahiy katibi Abdullah b. Saʼd b. Ebî Sarhʼ
Medineʼde ilk vahiy katibi Übey b. Kaʼbʼdır. Ondan sonra Zeyd b. Sabit vahiy
katipliği yapmıştır.
Ebû Bekir, Ömer b. Hattab, Ali b. Ebî Tâlib, Osman b. Affan, Zübeyr b. Avvâm, Amr b. Âs
ve Halid b. Velid vahiy katiplerinden birkaçıdır.
Vahyi Yazıldığı Malzemeleri
Hurma yaprakları, ince beyaz taşlar, kürek ve kaburga kemikleri, işlenmemiş deri, ince deri (rakk), çanak–çömlek parçaları, parşömen parçaları, tahta levhalar ve bez parçaları
inen ayetlerin yazıldığı malzemelerdir.
Vahye Ait Bazı Terimler
- El Hadarî: Hz. Peygamber seferde değilken inen vahiyler.
- Es Seferî: Seferde ve savaşta inen vahiyler.
- En Nehârî: Gündüz nazil olan vahiyler.
- El Leylî: Gece inen vahiyler.
- Es Sayfî: Yaz mevsiminde inen vahiyler.
- Eş Şifâî: Kış mevsiminde nazil olan vahiyler.
- El Firâsî: Hz. Peygamber yatağında iken inen vahiyler.
- El Ardî: Hz. Peygamber yeryüzünde iken nazil olan vahiyler.
- Es Semâî: Hz. Peygamber semada iken inen vahiyler.
Vahyin Nûzul Aşamaları
Levhi mahfuza inmesi > Beytuʼl – izzeye indirilmesi > Hz. Peygamberʼe indirilmesi şeklindedir.
Vahyin Hz. Peygamber’e Parça Parça İndirilmesinin Hikmetleri
- Hükümlerde mükellefiyet hususunda Müslümanlarca kolaylık sağlamıştır.
- Çoğunluğu okuma – yazma bilmeyen Arapların Kurʼanʼı okuma ve anlamaları
kolaylaşmıştır. - Ona inanmayanların iç yüzleri ortaya çıkmıştır.
- Soru ve sorunlara anında cevap ve çözüm getirilmiştir.
- Vahyin sürekliliği Hz. Peygamber ve ashaba moral kaynağı olmuştur.
- Yapılan hatalar anında düzeltilmiştir.
- Kurʼanʼın ezberlenmesi ve yazılması kolaylaşmıştır.
- Kurʼanʼın önceden başkası tarafından yazıldığı şüphesini ortadan kaldırmıştır.
Görsel Myriam Zilles / Pixabay
Yorum yap